Biblioteka Publiczna

Kryzys finansów publicznych : przyczyny, mechanizm, drogi wyjścia

Przedmiotem niniejszej książki jest analiza różnych aspektów finansowych obecnego kryzysu, w tym głównie takich, jak przyczyny i mechanizm wpływu zadłużenia na kryzys gospodarczy oraz wpływ kryzysu na finanse publiczne zarówno w strefie euro, jak i w Polsce. Publikacja zawiera głównie wyniki prac badawczych prowadzonych przez pracowników naukowych Katedry Finansów i Bankowości Uczelni Łazarskiego w latach 2010-2011.

Część tych wyników była zaprezentowana na konferencji naukowej, zorganizowanej na Uczelni Łazarskiego w maju 2012 roku. Wybór tematyki badań byt podyktowany przekonaniem o kluczowym znaczeniu związków między kryzysem a finansami publicznymi dla wyjaśnienia mechanizmu kryzysu i określenia skutecznych sposobów jego przezwyciężenia. Stan i kondycja finansów publicznych stanowią bowiem zarówno główne źródło obecnego kryzysu, jak i w dużym stopniu są określone przez jego przebieg.
Książka podzielona jest na dwie części. W pierwszej części przedmiotem uwagi są kwestie międzynarodowe, w tym zwłaszcza rozwój sytuacji w strefie euro i przyszłość wspólnej waluty, perspektywa wejścia Polski do strefy euro, a także rola agencji ratingowych w przebiegu kryzysu oraz miejsce i znaczenie państwowych funduszy inwestycyjnych na światowych rynkach finansowych. W drugiej części książki przedmiotem uwagi są wybrane zagadnienia finansów publicznych w Polsce, w tym wpływ Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) na stabilność finansów publicznych, wpływ systemu podatkowego na rozwój "szarej strefy" oraz rola systemu rachunkowości budżetowej w usprawnianiu funkcjonowania finansów publicznych.
Publikowane teksty mają charakter autorski, a za ich treść i główne wnioski odpowiadają poszczególni autorzy. Liczymy, że taki sposób prezentacji będzie impulsem do dalszej, pogłębionej dyskusji na tematy poruszone w książce.
Ze wstępu

Zobacz pełny opis

---

1. ROZDZIAŁ 1. Konsolidacja fiskalna a kryzys zadłużenia w strefie euro
2. Dariusz K. Rosati
3. 1. Wprowadzenie
4. 2. Dyscyplina finansowa w Unii Europejskiej i w strefie euro: oczekiwania i rzeczywistość
5. 2.1. Skłonność do deficytu (deficit bias)
6. 2.2. System zarządzania fiskalnego w UE i jego skuteczność
7. 2.3. Nadmierne zadłużanie się sektora prywatnego
8. 2.4. Zawodność mechanizmów rynkowych
9. 3. Prosty model dynamiki długu i deficytu
10. 3.1. Postać liniowa i nieliniowa
11. 3.2. Mechanizm ryzyka suwerennej niewypłacalności
12. 4. Weryfikacja empiryczna
13. 4.1. Wpływ zadłużenia publicznego na tempo wzrostu gospodarczego i poziom stóp procentowych w krajach UE i strefy euro
14. 4.2. Maksymalna politycznie możliwa nadwyżka pierwotna i pułapka długu
15. 5. Polityka konsolidacji finansów publicznych
16. 5.1. Struktura dostosowania fiskalnego: podnosić podatki czy obniżać wydatki?
17. 5.2. Tempo konsolidacji fiskalnej: czy najpierw oszczędzać czy najpierw pobudzać gospodarkę?
18. 5.3. Próba weryfikacji statystycznej dla strefy euro
19. 6. Wnioski
20. ROZDZIAŁ 2. Rozpad strefy euro - ponura wizja czy realna możliwość?
21. Karol Lutkowski
22. 1. Podstawowy dylemat walki z kryzysem strefy euro
23. 2. Powody nastrojów beznadziejności na rynku
24. 3. Dramat grecki i jego możliwe konsekwencje dla integralności strefy euro
25. 4. Teoretyczny scenariusz wyjścia i właściwe mu znaki zapytania
26. 5. Kierunki możliwych działań dla zapobieżenia rozpadowi strefy euro
27. ROZDZIAŁ 3. Czy strefa euro przetrwa kryzys?
28. Dariusz K. Rosati
29. 1. Wstęp
30. 2. Kryzys euro czy kryzys zadłużenia?
31. 3. Przebieg kryzysu w strefie euro: fakty stylizowane
32. 4. Przyczyny instytucjonalne
33. 5. Odpowiedź Unii na kryzys: reformy instytucjonalne
34. 6. Nieskuteczna walka z kryzysem
35. 7. Model rynku o wielorakich równowagach
36. 8. Zmiana roli Europejskiego Banku Centralnego
37. 9. Możliwe scenariusze rozpadu strefy euro
38. 10. Wyzwania na przyszłość
39. Aneks 1. Najważniejsze postanowienia "sześciopaku"
40. Aneks 2. Główne postanowienia paktu fiskalnego
41. Aneks 3. Główne postanowienia Paktu Euro Plus
42. ROZDZIAŁ 4. Czy Polska powinna wejść do strefy euro?
43. Dariusz K. Rosati
44. 1. Wstęp
45. 2. Czy Polska ma prawno-międzynarodowy obowiązek wejścia do strefy euro?
46. 3. Czy Polsce opłaca się przyjęcie wspólnej waluty?
47. 3.1. Teoria unii walutowej
48. 3.2. Czy Polska spełnia kryteria optymalnego obszaru walutowego?
49. 3.3. Korzyści i szansę
50. 3.4. Koszty i zagrożenia
51. 3.5. Bilans kosztów i korzyści
52. 4. Jak i kiedy wejść do strefy euro?
53. 5. Podsumowanie
54. ROZDZIAŁ 5. Agencje ratingowe jako źródło niestabilności globalnych rynków finansowych
55. Tadeusz T. Kaczmarek
56. 1. Wstęp
57. 2. Nowa rola agencji ratingowych
58. 3. Krytyka działania agencji ratingowych
59. 4. Polityczne konsekwencje błędnych ocen ratingowych
60. 5. Działania podejmowane przez Unię Europejską
61. 5.1. Obowiązek rejestracji agencji ratingowych
62. 5.2. Przeciwdziałanie zjawisku procykliczności działań agencji ratingowych
63. 6. Pożądane kierunki reform w Unii Europejskiej
64. 6.1. Utworzenie skutecznych struktur nadzoru finansowego o charakterze ponadnarodowym
65. 6.2. Podwyższenie wysokości kapitału własnego banków
66. 6.3. Zaostrzenie wymagań stawianych funduszom hedgingowym i inwestycyjnym
67. 6.4. Utworzenia izby clearingowej dla derywatów w celu zwiększenia bezpieczeństwa i stabilności rynków finansowych
68. 6.5. Objęcie wszystkich firm ubezpieczeniowych procesem regulacji
69. 6.6. Uporządkowanie bilansów instytucji finansowych
70. 6.7. Powołanie Europejskiej Agencji Ratingowej
71. Aneks 1. Agencje ratingowe na świecie, stan na 31.12.2010 r.
72. ROZDZIAŁ 6. Państwowe Fundusze Inwestycyjne a globalny kryzys finansowy
73. Małgorzata Mikita
74. 1. Wprowadzenie
75. 2. Istota i rodzaje PFI
76. 3. Globalne kryzysy finansowe jako skutek globalizacji finansowej
77. 4. Trendy na rynku PFI w okresie globalnego kryzysu finansowego
78. 4.1 Wzrost liczny PFI
79. 4.2. Wzrost aktywów PFI
80. 4.3. Zwiększenie roli PFI w globalnej gospodarce
81. 4.4. Spadek zainteresowania PFI bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi
82. 4.5. Spadek zainteresowania PFI inwestycjami w sektorze finansowym
83. 4.6. Wzrost znaczenia "rynków wschodzących" (emerging markets) jako docelowego obszaru inwestycji realizowanych przez PFI
84. 5. Zakończenie
85. ROZDZIAŁ 7. Finanse publiczne Grecji w perspektywie długookresowej
86. Henryk Bąk
87. 1. Wstęp
88. 2. Ogólna charakterystyka gospodarki Grecji
89. 3. Gospodarka Grecji po wejściu do EWG
90. 4. Rozwój sytuacji gospodarczej i fiskalnej Grecji w latach dziewięćdziesiątych
91. 5. Rozwój sytuacji gospodarczej Grecji od 2000 roku
92. 6. Rozwój sytuacji fiskalnej Grecji od 2000 roku
93. 7. Program dostosowawczy dla Grecji z 2010 roku
94. 8. Drugi program dostosowawczy dla Grecji
95. 9. Ocena sytuacji gospodarczej Grecji oraz skutki dla strefy euro
96. ROZDZIAŁ 8. OFE jako główne źródło dtugu publicznego w Polsce
97. Leokadia Oręziak
98. 1. Wstęp
99. 2. Obowiązkowy filar kapitałowy w systemie emerytalnym
100. 3. Motywy ustanowienia i zasady funkcjonowania OFE
101. 3.1. Motywy ustanowienia OFE
102. 3.2. Zasady funkcjonowania OFE
103. 4. Mechanizm narastania długu publicznego w wyniku istnienia OFE
104. 5. Aktywa OFE - ryzykowne źródło przyszłej emerytury
105. 6. Chilijski model prywatyzacji emerytur przestrogą dla Polski
106. 7. Co dalej z OFE?
107. 8. Podsumowanie
108. ROZDZIAŁ 9. Doskonalenie systemu rachunkowości jako istotna przesłanka reformy finansów publicznych
109. Jan Wąsik
110. 1. Wstęp
111. 2. Cele i funkcje rachunkowości
112. 3. Zadania rachunkowości a zarządzanie sektorem publicznym
113. 4. Nowoczesne sposoby (koncepcje) zarządzania publicznego w mikroskali
114. 5. Nowe Zarządzanie Publiczne a rachunkowość budżetowa
115. 6. Podsumowanie
116. ROZDZIAŁ 10. Wpływ systemu podatkowego na szarą strefę
117. Monika Kujawa
118. 1. Wstęp
119. 2. Pojęcie i zakres szarej strefy
120. 3. Przyczyny rozwoju szarej strefy w Polsce
121. 4. Formy i rozmiary występowania szarej strefy w Polsce
122. 5. Skutki istnienia szarej strefy w Polsce
123. 6. Konsekwencje dla polityki gospodarczej

Zobacz spis treści

Dodaj komentarz do pozycji:

Swoją opinię można wyrazić po uprzednim zalogowaniu.