Biblioteka Publiczna

Efektywność procedur upadłościowych : bankructwa przedsiębiorstw, katharsis i nowa szansa

Na dod. s. tyt.: "Efficiency of bankruptcy proceedings : bankruptcies of enterprises catharsis and new opportunity".

Autor: Mączyńska-Ziemacka, Elżbieta.

Książka ta jest pokłosiem realizacji pogłębionych badań na temat upadłości przedsiębiorstw w Polsce. Badania tej problematyki są od wielu lat prowadzone przez Zespół Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie a ich wyniki systematycznie publikowane. W publikacjach tych eksponowano, że bankructwa i upadłości to zjawiska tak naturalne jak życie i śmierć. Mają do

spełnienia funkcję katharsis, czyli niezbędnego oczyszczania rynku, eliminowania z niego jednostek ekonomicznie nieuleczalnie chorych, niewypłacalnych, niemogących sprostać jego regułom i wymogom efektywności rynkowej. Dzięki takiej eliminacji infekcja niewypłacalności nie rozprzestrzenia się na zdrowe organizmy, co potęgowałoby epidemiczny efekt zarażania, efekt domina upadłości. Upadłości wiążą się z niemożnością regulowania zobowiązań płatniczych i pełnego spłacenia ciążących na przedsiębiorstwie długów. Dochodzi do tego w sytuacji, gdy ich kwota przekroczy wartość majątku (aktywów) dłużnika, bądź w następstwie innych okoliczności (np. niewypłacalności kontrahentów), skutkujących utratą płynności. W najbardziej precyzyjnym ujęciu upadłość dotyczy zatem dłużnika, przedsiębiorcy a nie przedsiębiorstwa. Jednak w praktyce terminy te często używane są zamiennie (co dopuszczamy także w tej książce) i co ma pewne uzasadnienie w terminologii prawnej stosowanej w Unii Europejskiej. W analizach tej problematyki istotne jest odróżnianie bankructwa, jako kategorii ekonomicznej, od upadłości, jako kategorii prawnej. Bankructwo to finansowe niepowodzenie w biznesie. Jednak nie zawsze bankruci lub ich wierzyciele wnoszą do sądu sprawy o wszczęcie postępowania upadłościowego, występują bowiem liczne przypadki "cichych śmierci" przedsiębiorstw, które, mimo że zbankrutowały w sensie ekonomicznym, to ich długi zostały spłacone z innych źródeł, np. z rodzinnych zasobów przedsiębiorcy. Istnieją zarazem bankructwa przedsiębiorców, którzy, mimo że nie spłacili długów, nie skierowali sprawy do sądu upadłościowego, narażając wierzycieli na większe straty i naruszając zasady bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Przy tym, zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi, procesy upadłościowe nie mogą być wszczynane, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika (tzw. masa upadłościowa) nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania sądowego. Przez to istotnie deformowana jest statystyka upadłości, nie uwzględniająca "cichych śmierci" i upadłości nieformalnych, czyli nie objętych procedurami prawa upadłościowego i naprawczego (puin). Ze względu na owe "ciche śmierci" przedsiębiorstw, prawie żadne dostępne statystyki nie dają pełnego obrazu ich bankructw i upadłości, ani w wymiarze krajowym ani globalnym. Problematykę tę cechuje wciąż niedostateczne rozpoznanie i idąca w ślad za tym wysoce niesatysfakcjonująca efektywność procedur upadłościowych. Przekłada się to na znaczne, wymierne i niewymierne straty w gospodarce oraz negatywne następstwa społeczne. Choć globalizuje się świat, globalizuje się biznes, to ciągle jeszcze czyni się zbyt mało, aby w skali globalnej harmonizować prawne regulacje upadłości - i to, mimo że może to wywołać globalny efekt domina upadłości. Stąd potrzeba podejmowania prac badawczych, programowania i wdrażania zmian instytucjonalnych, w tym regulacji prawnych, podejmowania działań edukacyjnych a także debat i konsultacji na ten temat. Ze względu na społeczne i ekonomiczne następstwa upadłości, szczególne znaczenie mają efektywnościowe aspekty postępowań upadłościowych. I tego właśnie obszaru dotyczą prezentowane w niniejszej książce badania. Podstawowym ich celem była ocena efektywności sądowych postępowań upadłościowych w Polsce. Książka ta zawiera głównie wyniki badań prowadzonych w ramach realizacji projektu badawczego własnego nt. "Efektywność procedur upadłościowych". Badania miały w szczególności na celu ocenę, czy i w jakim stopniu regulacje zawarte w prawie upadłościowym i naprawczym sprzyjają efektywnej, skutecznej realizacji założeń tego prawa. Istotne jest tu zwłaszcza pytanie, czy i w jakim stopniu oraz w jakich proporcjach prawo to zabezpiecza interesy wierzycieli, dłużników, ale też interesy społeczno-gospodarcze.

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)