Psychologia osobowości : nurty, teorie, koncepcje
Książka zawiera przegląd współczesnych oraz wcześniejszych, istotnych dla rozwoju psychologii osobowości nurtów oraz teorii i koncepcji. Wydanie trzecie zawiera nowe podejścia do interpretacji cech osobowości, uwzględniające jej aspekty strukturalne oraz procesualne. Istotne są analizy wskazujące na korzenie współczesnych teorii osobowości oraz odwołujące się do nieuwzględnianych w wielu podręcznikach teorii aktywistycznych oraz podejścia personalistycznego. Książka stanowi znakomity podręcznik dla studentów psychologii oraz medycyny (psychiatrii) i innych kierunków.
Odpowiedzialność: | Henryk Gasiul. |
Seria: | Engram |
Hasła: | Osobowość Psychologia stosowana Podręcznik |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Difin, 2020. |
Wydanie: | Wydanie trzecie rozszerzone. |
Opis fizyczny: | 654 strony : ilustracje ; 23 cm. |
Uwagi: | Bibliografia na stronach 620-650. |
Forma gatunek: | Książki. Publikacje dydaktyczne. Publikacje naukowe. |
Dziedzina: | Psychologia |
Powstanie dzieła: | 2020 r. |
Odbiorcy: | Szkoły wyższe. |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- Rozdział I. Historyczne korzenie i okresy rozwoju psychologii osobowości
- 1. U źródeł współczesnych teorii osobowości - wkład klasycznej psychologii
- 2. U źródeł współczesnych teorii osobowości - znaczenie analiz W. McDougalla
- 3. U źródeł współczesnych teorii osobowości- rola psychologii personalistycznej M. Calkins i W. Sterna
- 4. Ku współczesnym kształtom psychologii osobowości
- 4.1. Tradycje badawcze w psychologii osobowości
- 4.2. Okresy w nowożytnej psychologii osobowości
- Podsumowanie
- Rozdział II. Kontrowersje wokół psychologii osobowości
- 1. Wiedza potoczna a wiedza naukowa o osobowości
- 2. Przyrodniczy i humanistyczny model interpretacji osobowości
- 3. Kryteria oceny wartości naukowej teorii osobowości
- 4. Teoria osobowości jako ogólna teoria zachowania
- 5. O metodach stosowanych w psychologii osobowości
- 6. Perspektywy analizy teorii osobowości
- 7. Zasada wyróżniania kategorii teorii osobowości - propozycja autorska
- Rozdział III. Człowiek jako podmiot i jego właściwości - dyspozycyjne podejście do interpretacji cech osobowości
- 1. Sięgając do przeszłości
- 2. Podstawowe sposoby i strategie interpretacji cech we współczesnej psychologii
- 3. Konstytucjonalne teorie osobowości
- 4. Główne wątki czynnikowej teorii osobowości H.J. Eysencka - teoria Wielkiej Trójki (PEN)
- 5. Neurofizjologiczne podstawy ekstrawersji i neurotyzmu - kontrowersje i propozycje
- 6. Psychobiologiczna teoria osobowości C.R. Cloningera
- 7. Humanistyczne podejście G.W. Allporta
- Podsumowanie
- Rozdział IV. Człowiek jako podmiot i jego właściwości - deskryptywne podejście do sposobu analizy cech osobowości
- 1. Czynnikowa teoria cech R. Cattella
- 2. Wielka Piątka jako efekt analiz leksykalno-statystycznych
- 2.1. Wprowadzenie - krótka historia dążeń do odkrycia pięciu cech osobowości
- 2.2. Teoria Wielkiej Piątki R.R. McCrae i P.T. Costy
- 3. Cechy jako właściwości interpersonalne w interpretacji J.S. Wigginsa
- 4. Cechy interpersonalne w ujęciu T. Leary‘ego
- 5. Cechy jako konstrukcje społeczne
- Podsumowanie
- Rozdział V. Wielka Piątka jako źródło i inspiracja współczesnych badań nad osobowością. Próby integracji dyspozycyjnego i deskryptywnego podejścia do interpretacji cech
- 1. Kontrowersje wokół liczby czynników osobowości
- 2. Trudności z modelami bazującymi na Wielkiej Piątce
- 3. Podstawy biologiczne pięciu wymiarów osobowości - zwrot w kierunku dyspozycyjnych teorii cech
- 4. Przełamując słabości Wielkiej Piątki - Cybernetyczna Teoria Wielkiej Piątki C.G. DeYounga (CB5T)
- 5. Kołowy Model Metacech Osobowości W. Strusa, J. Cieciucha, T. Rowińskiego jako propozycja analizy struktury i dynamiki osobowości bazującej na modelu Wielkiej Piątki
- Podsumowanie
- Rozdział VI. Kontrowersje wokół teorii cech - sytuacjonizm a teorie cech. Propozycje będące już historią wciąż obecną oraz propozycje współczesne
- 1. Behawioralne modele relacji podmiot - sytuacja - sięgając ku przeszłości
- 1.1. Podejście behawioralne J. Dollarda i N. Millera
- 1.2. Interpretacja osobowości według B.F. Skinnera
- 2. Interpretacja relacji podmiot - sytuacja w teorii pola K. Lewina
- 3. Sytuacjonizm jako przeciwwaga teorii cech - współczesność
- 4. Współczesne sposoby rozwiązania dylematu sytuacja - cecha - w obronie teorii cech
- 5. Motywacja jako podstawa wnioskowania o cechach - cechy intencjonalne w ujęciu J.C. Wakefielda
- 6. Interakcyjne modele cech - ogólne współczesne trendy interpretacji
- 7. Podejście interakcyjne o sposobie rozwiązania dylematu cecha - stan
- Podsumowanie
- Rozdział VII. Propozycje rozwiązania dylematu cechy - sytuacja. Modele społeczno-poznawcze oraz ich rewizje i uzupełnienia
- 1. Modele oparte na społecznym uczeniu i na procesach samoregulacji
- 1.1. Specyfika i charakterystyka zjawiska samoregulacji
- 1.2. W kierunku uczenia społecznego - propozycja J. Rottera
- 1.3. Podejście interakcyjne A. Bandury - teoria społecznego uczenia się
- 1.4. Osobowość a społeczne uczenie w interpretacji W. Mischela
- 2. Wybrane modele integrujące podejście strukturalne i procesualne
- 2.1. Zmodyfikowana propozycja bazująca na podejściu społeczno-poznawczym - interpretacja D. Cervone
- 2.2. Próba powiązania podejścia cechowego z podejściem społeczno-poznawczym - analizy W. Fleesona
- 2.3. Model neuronalnej sieci według S.J. Reada, L.C. Millera
- Podsumowanie
- Rozdział VIII. Podmiot kształtowany w procesie adaptacji - od natury biologicznej ku naturze kreowanej przez kulturę. Ewolucyjna perspektywa interpretacji osobowości
- 1. Proces adaptacji jako podstawa rozwoju osobowości - współczesne trendy interpretacyjne
- 2. Społeczno-analityczna interpretacja osobowości według R. Hogana
- 3. Ewolucja i środowisko podstawą osobowości w interpretacji T. Millona
- 4. Ewolucyjne podejście do osobowości - teoria osobowości oparta na podstawowych systemach neuroafektywnych w ujęciu J. Pankseppa
- 5. Podejście ewolucyjne R. Fischera
- Podsumowanie - uwagi ogólne
- Rozdział IX. Podmiot kształtowany w procesie adaptacji - od natury biologicznej ku naturze kreowanej przez kulturę. Kultura i jej znaczenie - teorie kulturowe osobowości oraz kierunki analizy relacji kultura - osobowość
- 1. Kultura a osobowość w interpretacji szkoły wzorców kulturowych - sięgając do historii badań i analiz
- 2. Współczesne kierunki badań nad relacją kultura - osobowość
- 2.1. Uwarunkowanie środowiskowo-kulturowe a osobowość (ewokacja kultury)
- 2.2. Problem akulturacji a rozwój osobowości
- 2.3. Transmisja kulturowa jako czynnik kreujący osobowość
- 2.4. Kategorie i formy kulturowe a przewidywane konfiguracje osobowości
- 2.5. Religia jako forma transmisji kultury a osobowość - na przykładzie hinduizmu
- 2.6. Uniwersalia kulturowe a osobowość
- 3. Podsumowanie - uwagi ogólne
- Rozdział X. Właściwości natury i jej sposób spełniania się w interakcji z otoczeniem - sięgając ku przeszłości, która wciąż ma znaczenie. Ewolucja biologiczna i kulturowa podstawą osobowości w interpretacji S. Freuda i C.G. Junga
- 1. Podmiot i jego potrzeby naturalne w interakcji - psychoanaliza S. Freuda
- 2. Podmiot i kultura wpisana w naturę a indywidualna linia rozwoju - C.G. Jung
- Podsumowanie
- Rozdział XI. Podmiot i jego potrzeby a formy adaptacji do społeczności i kultury
- 1. Człowiek i jego dążenie do twórczej adaptacji - podstawy teorii A. Adlera
- 2. Kultura a potrzeby podmiotu - propozycja H.S. Sullivana
- 3. Społeczność i kultura w interakcji z podmiotem - propozycja K. Horney
- 4. Kultura a potrzeby podmiotu - perspektywa psychoanalityczna
- E. Fromma
- Podsumowanie
- Rozdział XII. Człowiek jako podmiot w interakcji z innymi - teorie relacji z obiektem. Kliniczne podejście w wyjaśnianiu rozwoju i zaburzeń osobowości
- 1. Mechanizmy obronne ego w interpretacji A. Freud
- 2. Mechanizmy rozwoju i zaburzeń w interpretacji M. Klein
- 3. Procesy kształtowania się osobowości w ujęciu M. Mahler
- 4. Rozwój ego w analizach W.R. Fairbairna
- 5. O.F. Kernberga interpretacja zaburzeń ego
- 6. Rozwój struktury "mnie" - propozycja D. Winnicotta
- 7. Psychologia self H. Kohuta
- Podsumowanie
- Rozdział XIII. Człowiek jako podmiot w procesie adaptacji i rozwoju własnego potencjału - ku odkrywaniu własnej tożsamości
- 1. Psychologia ego H. Hartmanna
- 2. Kompetencja jako cel rozwoju i adaptacji - propozycja R. White‘a
- 3. Teoria psychospołecznego rozwoju ego E.H. Eriksona
- 4. Rozwój w interpretacji kontynuatorów myśli eriksonowskiej
- 5. Mechanizmy i fazy rozwoju ego według J. Loevinger
- 6. Dążenie do spełnienia jako cel rozwoju w ujęciu Ch. B?hler
- Podsumowanie
- Rozdział XIV. Człowiek jako podmiot działający i samoregulujący - aktywistyczno-regulacyjne teorie osobowości
- 1. Ogólne podstawy teorii aktywistyczno-regulacyjnych
- 2. Działalność jako podstawa osobowości w interpretacji S.L. Rubinsztejna
- 3. Aktywistyczna teoria osobowości A.N. Leontjewa
- 4. Osobowość w interpretacji S. Gerstmanna
- 5. Osobowość jako system tworzący i realizujący plany - propozycja T. Mądrzyckiego
- 6. Regulacyjna Teoria Osobowości J. Reykowskiego
- 7. Osobowość jako organizacja informacji w interpretacji W. Łukaszewskiego
- 8. Zadania podstawą rozwoju osobowości w interpretacji K. Obuchowskiego
- 9. Główne współczesne problemy aktywistycznej interpretacji osobowości
- 10. Działanie jako proces samoregulacji
- Podsumowanie
- Rozdział XV. Od spełnienia potrzeb i doświadczania siebie ku tworzeniu własnej tożsamości w interakcji
- 1. Naturalne dążenia - od realizacji potrzeb ku wartościom
- 1.1. Główne idee A. Angyala
- 1.2. Dążenie do spójności wartości jako podstawowy motyw - interpretacja P. Lecky‘ego
- 1.3. Syndromy osobowości w ujęciu A. Maslowa
- 1.4. Dążenie do realizacji siebie a rozwój osobowości - interpretacja C.R. Rogersa
- 2. Człowiek jako istota rozumiejąca i doświadczająca - antycypacja podstawą osobowości
- 3. Od potrzeb ku narracji - personologia H. Murraya
- 4. Biograficzne i narracyjne podstawy osobowości - konsekwencje teorii H. Murraya
- 5. Podmiot doświadczający w interpretacji H.J.M. Hermansa - w stronę dialogowego "ja"
- Podsumowanie
- Rozdział XVI. Człowiek jako podmiot odkrywający sens - egzystencjalna psychologia osobowości. W stronę podmiotu osobowego
- 1. Podstawowe założenia psychologii egzystencjalnej
- 2. Stawanie się w interpretacji L. Binswangera
- 3. Warunki rozwoju osobowości w ujęciu R. Maya
- 4. Mechanizmy nadawania znaczeń w interpretacji E. Strausa
- 5. Wola sensu jako podstawa rozwoju osobowości w teorii V. Frankla
- 6. Człowiek jako podmiot osobowy w interpretacji K. Popielskiego
- Podsumowanie
- Rozdział XVII. Autorska propozycja personalistycznej interpretacji osobowości
- 1. U podstaw możliwości interpretacji osobowości - ścieżki metodologiczne
- 2. Podstawy empiryczne uzasadniające możliwość interpretacji rozwoju osobowości poprzez odniesienie do atrybutów osoby
- 3. Spełnianie się osoby jako podstawa rozwoju osobowości
- 4. Prawa rozwoju osobowości
- 4.1. Zasada "przywiązanie - dystansowanie - indywiduacja"
- 4.2. Relacja pomiędzy perspektywą subiektywną a perspektywą obiektywną
- 4.3. Zasada "od zewnątrz do wewnątrzoparcia"
- 4.4. Rozwój w kierunku bycia podmiotem
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)