Kiedy trauma innych staje się własną : negatywne i pozytywne konsekwencje pomagania osobom po doświadczeniach traumatycznych
Profesjonaliści pracujący z ofiarami traumy, w tym terapeuci, pracownicy socjalni, kuratorzy sądowi i personel medyczny wspierają osoby, które doświadczyły przemocy, uległy wypadkowi, straciły bliskich, przeżyły konflikt zbrojny lub katastrofę. Od ich efektywnej pracy zależy poprawa stanu zdrowia i jakości życia tych osób. Tymczasem częste kontakty ze straumatyzowanymi klientami, wysłuchiwanie relacji o
doświadczonych zdarzeniach, udzielana pomoc i wsparcie okazywane zwłaszcza przez osoby empatyczne i zaangażowane w pracę powodują, że pomagający zaczynają patrzeć na świat oczami ofiar, odczuwać i przejawiać podobne emocje i zachowania. W konsekwencji pomagający osobom poszkodowanym czy cierpiącym sami stają się, w sposób pośredni, ofiarami traumy.
Negatywne skutki pośredniej ekspozycji na traumę najczęściej przyjmują postać zaburzeń po wtórnym stresie traumatycznym i są podobne do objawów PTSD, ujawnianych przez ofiary traumy. Z drugiej jednak strony praca polegająca na pomaganiu osobom po doświadczeniach traumatycznych może być również źródłem zmian pozytywnych, przejawiających się w postaci tzw. zastępczego wzrostu po traumie. Te pozytywne zmiany obejmują m. in. większe zaufanie do siebie, stawianie sobie nowych wyzwań czy wzrost kompetencji zawodowych.
Tematyka książki obejmuje zarówno negatywne, jak i pozytywne konsekwencje pośredniej ekspozycji na traumę. W monografii przedstawiono rozpowszechnienie zjawiska w różnych grupach zawodowych, wskazano na mechanizmy rozwoju wtórnej traumatyzacji z uwzględnieniem różnych uwarunkowań organizacyjno-środowiskowych oraz podmiotowych. Uwagę zwrócono również na związki między negatywnymi i pozytywnymi konsekwencjami pośredniej ekspozycji na traumę oraz na sposoby redukowania wtórnego stresu traumatycznego i wzmacniania zastępczego wzrostu po traumie.
Książka skierowana jest do szerokiego grona osób zajmujących się zawodowo pomaganiem ofiarom traumy, a także dla badaczy zainteresowanych problematyką stresu zawodowego i traumatycznego. Może również stanowić źródło wiedzy dla studentów, przede wszystkim kierunku psychologii i medycyny oraz dla słuchaczy studiów podyplomowych, szczególnie w zakresie psychotraumatologii oraz interwencji kryzysowej. Książka może być też wsparciem dla osób towarzyszących ofiarom traumy i wspierających je, w tym opiekunów osób z niepełnosprawnościami i przewlekle chorych.
Odpowiedzialność: | Nina Ogińska-Bulik, Zygfryd Juczyński. |
Hasła: | Stres - psychologia Urazy - psychologia - leczenie |
Adres wydawniczy: | Warszawa : PWN, 2020. |
Wydanie: | Wydanie pierwsze. |
Opis fizyczny: | 221, [1] strona ; 24 cm. |
Uwagi: | Bibliografia na stronach [195]-214. Indeks. |
Twórcy: | Juczyński, Zygfryd. Autor |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- Rozdział 1
- Trauma i jej konsekwencje
- 1.1. Wydarzenia życiowe i traumatyczne
- 1.1.1. Rozpowszechnienie wydarzeń traumatycznych
- 1.1.2. Osobowe i kulturowe uwarunkowania znaczenia doświadczonych wydarzeń
- 1.1.3. Kontrowersje związane z pojęciem traumy
- 1.2. Potraumatyczne zaburzenie stresowe
- 1.2.1. Kryteria i objawy PTSD
- 1.2.2. Pomiar PTSD
- 1.2.3. Rozpowszechnienie PTSD
- 1.3. Potraumatyczny wzrost
- 1.3.1. Pojęcie i charakterystyka potraumatycznego wzrostu
- 1.3.2. Pomiar i rozpowszechnienie
- Rozdział 2
- Wtórny stres traumatyczny
- 2.1. Wtórna trauma i jej konsekwencje
- 2.2. Pomiar wtórnego stresu traumatycznego
- 2.3. Występowanie wtórnego stresu traumatycznego
- 2.3.1. Wtórny stres traumatyczny wśród profesjonalistów
- 2.3.2. Wtórny stres traumatyczny wśród nieprofesjonalistów
- 2.4. Modele wyjaśniające wtórną traumatyzację
- 2.4.1. Model transmisji traumy
- 2.4.2. Model stresu opartego na empatii
- 2.4.3. Konstruktywistyczna teoria samorozwoju
- 2.4.4. Ekologiczne wyjaśnienie wtórnej traumy
- 2.5. Czynniki warunkujące występowanie wtórnej traumy
- 2.5.1. Czynniki środowiskowe
- 2.5.2. Czynniki podmiotowe
- Rozdział 3
- Zastępczy wzrost po traumie
- 3.1. Potraumatyczny wzrost a zastępczy wzrost po traumie
- 3.2. Pomiar i występowanie zastępczego wzrostu po traumie
- 3.3. Modele wyjaśniające zastępczy wzrost po traumie
- 3.3.1. Funkcjonalno-opisowy model wzrostu po traumie
- 3.3.2. Inne modele wyjaśniające zastępczy wzrost po traumie
- 3.4. Czynniki warunkujące występowanie zastępczego wzrostu po traumie
- 3.4.1. Czynnikowe środowiskowe
- 3.4.2. Czynniki podmiotowe
- 3.5. Związki między wtórnym stresem traumatycznym a zastępczym wzrostem po traumie
- Rozdział 4
- Interwencje - redukowanie wtórnego stresu traumatycznego i wzmacnianie zastępczego wzrostu po traumie
- 4.1. Oddziałania kierowane na organizację
- 4.2. Oddziaływania kierowane na jednostkę
- 4.3. Terapia wtórnego stresu traumatycznego
- 4.4. Programy interwencyjne
- 4.5. Wspieranie wtórnego wzrostu po traumie
- Rozdział 5
- Badania własne
- 5.1. Cel i model badań
- 5.2. Charakterystyka badanych osób
- 5.3. Narzędzia badawcze
- 5.3.1. Inwentarz Wtórnego Stresu Traumatycznego - IWST
- 5.3.2. Inwentarz Wtórnego Wzrostu Potraumatycznego - IWWP
- 5.3.3. Pozostałe narzędzia badawcze
- 5.4. Wtórny stres i wzrost - objawy i korelaty
- 5.4.1. Negatywne i pozytywne konsekwencje wtórnej ekspozycji na traumę
- 5.4.2. Zmienne socjodemograficzne i związane z pracą a konsekwencje wtórnej ekspozycji na traumę
- 5.4.3. Zasoby osobiste a konsekwencje wtórnej ekspozycji na traumę
- 5.4.4. Przetwarzanie poznawcze a konsekwencje wtórnej ekspozycji na traumę
- 5.5. Predyktory wtórnego stresu i wzrostu
- 5.6. Zależności między wtórnym stresem a wzrostem
- 5.7. Dyskusja wyników
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Notka biograficzna:
Ogińska-Bulik, Nina
Jest psychologiem, kierownikiem Zakładu Psychologii Zdrowia w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Lódzkiego.
Źródło: https://jankarski.org.pl/psychowiesci/prof-dr-hab-nina-oginska-bulik